Cinsel kimlik 3 ile 6 yaşları arasında kazanılır. Freud hem erkek hem de kız çocukları için bu dönemde doğal bir süreç olan ödipal kompleksten bahseder.

Bu dönemde erkek çocuk annesini elde etmek ister ve babasıyla rekabet içine girer. Aynı şekilde kız çocuk da babasını elde etmek için annesiyle rekabete girer. Erkek çocuk, annesini kazanmanın yolunun ya babasından güçlü olmak olduğunu ya da ortadan kaldırmak olduğunu düşünür. Çocuk bu dönemde düşünce ile gerçeği ayıramaz. Babasının ortadan kalkacağını düşünen çocuk karşısında babayı görünce geri geldiğini düşünür. Kendisini cezalandıracağından korkar. Buna kastrasyon anksiyetesi denir. Bu dönemde baba sağlıklı, çocuğuyla iyi iletişim kuran bir baba ise erkek çocuk babayla özdeşim kurar ve annesi dışında bir partner arayışına girer. Özdeşim ile ahlak kurallarını da içselleştirmiş olur. Bu dönemde çocuğun hissettiği rekabetin beslenmesi, eşlerin çocuğu kıskandırmak için davranışlarda bulunması, aşırı otoriter babanın varlığı gibi sebeplerle ödipal kompleks çözümlenemez. Bu durumun bazı sonuçları olabilir. Örneğin kişi yetişkin olduğunda karşı cins ebeveynine benzer partnerlere çekim duyabilir. Evli insanlara ilgi duyabilir. Böylece çocukluğundaki anne, baba ve kendisinin oluşturduğu üçgeni yeniden kurmuş olur. Yetişkin bir kadının, evli bir adama duyduğu arzu aslında babasını annesinin elinden alma isteğinin yansıması olabilir. İlişkilerde aşırı kıskançlık, güvensizlik, aldatmalar, sürekli eş değiştirme de bu dönemle ilgili olabilir. Yoğun utangaçlık ve suçluluk duyguları da bir gösterge olabilir. Aynı zamanda cinsel işlev bozukluklarının kaynağında da görülebilir. .

Özellikle üç kişi ve daha fazla kişiden oluşan arkadaşlıkları sürdürmede zorluk görülebilir. İki arkadaş diğeri için birbiriyle rekabet haline girebilir, kendisinin daha az sevildiğini düşünebilir ve kıskançlık yaşayabilir.

Kültürümüzde genellikle eşler birbiriyle anlaşamadıkları için anne erkek çocuğu, baba kız çocuğu ile duygusal yakınlık kurmaktadır. Annesine düşkün erkek evlendiği zaman eşi ve annesi arasında denge kurmakta zorlanmaktadır. Bu durumda kayınvalide ve gelin arasında rekabet tetiklenmektedir. Kültürümüzdeki gelin- kaynana çekişmesinin altında yatan nedenlerden biri de budur. Bu şekilde farklı ilişkilerde ödipal üçgen tekrar etmektedir.

Ödipal kompleksin çözümü terapide sağlıklı ilişki yollarının deneyimlenmesi ile gerçekleşir. Böylece kişi güvenli yakın ilişkiler kurabilir, anne, baba dışında arkadaşlık ilişkileri yürütebilir ve sağlıklı cinsel birliktelik yaşayabilir.